Co to jest franczyza? Kim jest franczyzodawca, a kim franczyzobiorca?

Prowadzenie działalności gospodarczej pod cudzym szyldem, to istota franczyzy. Mimo, że prowadzący firmę buduje nie swoją, a cudzą markę, to jest on przedsiębiorcą niezależnym, a w sensie prawnym i finansowym jego firma stanowi odrębny, niezależny byt gospodarczy. Decyzja o prowadzeniu firmy franczyzowej to mniejsze ryzyko bankructwa – franczyzodawcy, to często potentaci światowi, których notowania akcji giełdowych mają się doskonale.

Umowa franczyzy

Umowa franczyzy jest podstawą wzajemnej współpracy. W tym dokumencie dokładnie są określone obowiązki franczyzodawcy oraz franczyzobiorcy, wszelkie kwestie rozliczeń finansowych, ramy czasowe umowy i wiele innych warunków, pod którymi umowa jest realizowana.

Decyzja o umowie franczyzowej daje możliwość skorzystania z doświadczenia kumulowanego i pomnażanego w znanej firmie przez wiele lat jej funkcjonowania na rynku. Nie oznacza to dokładnie, że franczyzobiorca przychodzi na gotowe i nie musi nic robić, aby spijać śmietankę, czyli konsumować zyski. Więc co to jest franczyza? To rodzaj parasola ochronnego, opieki nad przedsiębiorcą, który wywiązując się z umowy dalej pomnaża dorobek wizerunkowy franczyzodawcy.

Strony umowy franczyzowej

Franczyzodawca i franczyzobiorca – wielki światowy lub krajowy potentat i właściciel firmy, który chce prowadzić sklep, salon, restaurację, stację paliw lub jakikolwiek inny punkt sprzedaży czy usług pod marką franczyzodawcy.

Franczyzodawca – kim jest?

• Jest właścicielem marki, znaku towarowego sieci, który przetestował koncepcję biznesową sieci oraz wykazał rentowność owej koncepcji,
•  Ma obowiązek przekazać franczyzodawcy całą wiedzę na temat właściwego prowadzenia biznesu pod szyldem sieci (know –how, czyli wiedza poufna o charakterze technicznym niezbędna w procesie produkcji czy prowadzenia biznesu),
• Wywiązuje się ze wszystkich punktów umowy franczyzowej działając zgodnie z podręcznikiem operacyjnym.

Franczyzobiorca – kim jest?

• Jest niezależnym przedsiębiorcą działającym pod szyldem sieci franczyzowej; jego zarobkiem jest zysk wypracowany przez jego firmę,
• Ponosi koszty inwestycji w swoim punkcie (częściowe lub całkowite) oraz sam finansuje zakup towaru,
• Jest właścicielem całego wyposażenia znajdującego się w jego punkcie,
• Ponosi opłatę franczyzową z tytułu licencji na początku zawarcia umowy oraz miesięczne lub tygodniowe opłaty w formie rat finansowych lub w rozliczeniach marży w towarach kupowanych u franczyzodawcy,
• Zysk ze sprzedaży jest jego własnością; źródłem zysku może być wysokość sprzedaży oraz marża, o wysokości której decyduje franczyzobiorca sam określając ceny,
• Wywiązuje się ze wszystkich punktów umowy franczyzowej działając zgodnie z podręcznikiem operacyjnym.

Warto zwrócić uwagę na ostatnie punkty w obu zestawieniach – treść umowy franczyzowej oraz postanowienia podręcznika operacyjnego są wyrocznią dla obu stron umowy – we franczyzie nie ma miejsca na fantazję i dowolność, tu są standardy, których przestrzeganie gwarantuje powtarzalność i wysoką jakość produktu. Kto nie potrafi się podporządkowywać, raczej nie powinien decydować się na zakup licencji franczyzowej, a na działalność według swojego pomysłu.

Czy warto wejść w biznes franczyzowy?

Gdy już wiadomo, co to jest franchising, przyszedł czas na sprawdzenie, czy jest ona korzystną formą działalności gospodarczej. Wydaje się, że poza podporządkowaniem się ustalonym normom i technologiom czy formom i technikom sprzedaży, jedyną wadą franczyzy jest konieczność posiadania kapitału początkowego.

Kto ma sto tysięcy, ten może przebierać w ofertach – setki sieci franczyzowych działających w kilkudziesięciu obszarach i branżach oferują gotowość sprzedaży licencji. Są też propozycje licencji za mniejsze pieniądze – to zależy od marki franczyzowej i jej pozycji w świecie biznesu.

Franczyzodawca ma gotowy produkt, wie jak należy go sprzedawać, na czym polega obsługa klienta w sieci, przestrzega wszelkich procedur, jednakowych dla marki. Na szkoleniach organizowanych przez franczyzodawcę przekazywana jest mu cała wiedza niezbędna do prowadzenia franczyzy w Polsce z korzyścią dla marki.

Franczyzobiorca nie musi martwić się poszukiwaniem szkoleń, załatwianiem kontraktów reklamowych, przeprowadzaniem badań rynkowych – to wszystko oferuje mu i robi za niego franczyzodawca. Przedsiębiorca – franczyzobiorca korzysta z całego zaplecza szkoleniowego i marketingowego oraz ma dostęp do najnowszych rozwiązań istniejących lub powstających na rynku. Porównując pozycję biznesu franczyzowego do starych dowcipów o zajączku chowającym się za niedźwiedziem – franczyzobiorca nie tylko czuje się pewniej i bezpieczniej, ale stojąc u boku franczyzodawcy – niedźwiedzia, korzysta z efektów zjawiska „duży może więcej”.

Franczyza na dobry początek?

Licencja franczyzy może być pierwszym biznesem dla nowej firmy. To dobra szkoła przedsiębiorczości. Właściciel firmy w roli franczyzobiorcy przez czas trwania umowy nabierze doświadczenia i może w przyszłości zdecydować się na zmianę sposobu i profilu działalności – zamiast franczyzy może prowadzić firmę działającą w oparciu o własny pomysł.