Bób to jedno z najstarszych warzyw uprawianych ze względu na dużą zawartość białka i smak. Podobnie jak inne warzywa strączkowe, bób syci i jest idealnym składnikiem do letnich sałatek, zapiekanek i farszów. Bób to znakomita przekąska – alternatywa dla niezdrowych batoników, cukierków, czy chipsów. W Polsce zainteresowanie uprawą bobu jest znacznie mniejsze niż w Hiszpanii, Francji, Niemczech, czy we Włoszech. Rolnicy mają bardzo podzielone opinie, co do opłacalności uprawy bobu.
Wyjątkowy rok 2020 – jak wyglądała opłacalność uprawy bobu?
Opłacalność uprawy bobu cechuje się sporą zmiennością. Bywały lata, że bób był jedną z najbardziej opłacalnych upraw rolnych – cena w sklepie była przystępna dla klienta, a rolnicy osiągali oczekiwane przychody, które rekompensowały koszty uprawy i zapewniały zysk. Niestety rok 2020 jest czasem wyjątkowym w nie najlepszym tego słowa znaczeniu. Susza i epidemia koronawirusa spowodowały dotkliwe straty dla rolników, a klienci odczuli je w swoich portfelach. Bób jeszcze nigdy nie był tak drogi, jak w tym roku. Zatrzymanie gospodarki na kilkanaście tygodni spowodowało, że plantatorom brakowało pracowników. Przy bardzo wysokich cenach bobu, klienci ograniczają jego spożycie, co zmniejsza opłacalność uprawy bobu i stawia pod znakiem zapytania przyszłoroczne plony.
Obecna sytuacja z cenami bobu jest bardzo trudna dla obu stron. Część rolników decyduje się na bezpośrednią sprzedaż bobu na giełdach i targowiskach. Uprawie bobu nie pomogła susza. Kłopoty rolników oznaczają spore problemy dla branży przetwórczej. Wszystkim miłośnikom bobu pozostaje nadzieja, że taki rok, jak 2020 szybko się nie powtórzy, a problemy nie zniechęcą rolników do zaprzestania uprawy.
Zdrowy bób
Bób to bardzo zdrowe warzywo – zawiera białko, jest bogatym źródłem soli mineralnych, witamin i błonnika. W Polsce bób uprawia się zarówno w średnich, jak i dużych, wyspecjalizowanych gospodarstwach.
Jest kilka odmian bobu, które różnią się od siebie wielkością roślin i nasion. Opłacalność uprawy bobu zależy także od gatunku. Pomimo cennych właściwości zdrowotnych bobu, przemysł przetwórczy nie wykorzystuje w pełni możliwości kulinarnych tego warzywa.
Dostępność bobu mrożonego w Polsce jest daleka od oczekiwań klientów. Bób bardzo rzadko występuje w mieszankach warzyw mrożonych. Jest dostępny jedynie na rynku warzyw świeżych od czerwca do końca sierpnia. Odmian wcześniejszych i późniejszych nie ma w ciągłej sprzedaży. Pojawiają się sporadycznie. Trochę szkoda, że rynek przetwórczy w Polsce nie idzie w parze z oczekiwaniami klientów i nie oferuje dań gotowych z bobem.
Na targowiskach i w zieleniakach bób jest bardzo poszukiwanym warzywem. Jest dostępny w woreczkach o masie 0,5 kg lub 1 kg. W sektorze świeżorynkowym, najlepiej sprzedają się odmiany o dużych nasionach. Są to gatunki średnie i wysokie.
Podstawowe informacje o uprawie bobu
Bób to roślina wymagająca wiele pracy i spełnienia konkretnych warunków uprawowych. Jej plusem jest duża mrozoodporność. Siewki wytrzymują spadki temperatur nawet do – 4 st. C, a minimalna temperatura kiełkowania wynosi ok. 4 st. C. Optymalna temperatura wzrostu roślin to zakres 18-22 st. C.
Bób preferuje stanowisko słoneczne lub półcieniste. Najlepsze podłoża to gleby ciężkie o dużej pojemności wodnej i odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. W przypadku lżejszych gleb, należy zadbać o zapewnienie odpowiedniej ilości wody, ponieważ bób jest wrażliwy na jej niedobory i w przypadku suszy rolnik musi się liczyć z dużymi stratami.
Największe zapotrzebowanie na wodę przypada na okres od wschodów do kwitnienia. Czas zawiązywania się wypełniania strąków to również moment, kiedy nie wolno zapominać o odpowiednim nawodnieniu uprawy bobu.
Susza zmniejsza opłacalność uprawy bobu i daje się we znaki zwłaszcza osobom, które dopiero uczą się uprawy bobu. Warto wiedzieć, że uprawianie tej rośliny jest korzystne dla gleby, ponieważ wzbogaca ją w azot. Najgorszym szkodnikiem bobu są mszyce oraz strąkowiec bobowy, którego samica składa jaja na młodych zawiązkach strąków. Zabiegi ochronne powinno rozpocząć się już na początku kwitnienia rośliny.
Gleba i nawożenie pod uprawę bobu
Bób musi być zasadzony na dobrze przygotowanej i pulchnej glebie. Tylko wtedy można umieścić nasiona na jednakowej głębokości i dobrze je przykryć, co gwarantuje równomierne wschody. Zapotrzebowanie roślin na azot jest niewielkie, wystarczy około 34–46 g/ 10 m2. (czyli 100 g saletry amonowej lub mocznika granulowanego). Azot należy stosować przed siewem nasion, a fosfor i potas podać na jesieni. W pielęgnacji bobu istotne jest odchwaszczanie, które musi być wykonane w czasie wschodu i wzrostu siewek. Bardzo ważne jest nawadnianie.
Bób jest warzywem bogatym w białko, ale wymagającym wielu zabiegów przy uprawie. Wzbudza smakowy zachwyt konsumentów. Plantatorzy zajmujący się uprawą bobu nie zawsze mają powody do radości i zdarza się, że osoby, które specjalizują się w uprawie roślin strączkowych, wykreślają bób ze swojego asortymentu. Dotacje na uprawę roślin strączkowych, w tym bobu, nie spełniają oczekiwań rolników.