Umiesz liczyć – licz na siebie! Ileż razy w życiu powtarzano nam tę mądrość! Czy bycie ostrożnym w kontaktach z ludźmi oraz w podejmowaniu decyzji warto również przenieść na biznes? Kto ma dobry autorski pomysł na produkt, niech działa sam – ma wszelkie atuty, by osiągnąć sukces. A pozostali? Niech liczą na innych, a właściwie przy współpracy z innymi niech liczą swoje zyski.
System franczyzy – czy to się opłaca?
System franczyzy, to sieć punktów franczyzowych, w których franczyzodawca na określonych w umowie warunkach sprzedaje franczyzobiorcom prawa licencyjne do swojego produktu. Franczyzobiorcy budują sieć franczyzy działając pod nazwą i marką franczyzodawcy.
Wraz z zakupem licencji kupują wiedzę poufną na temat modelu biznesu. Ten model budowany przez lata wielokrotnie został zweryfikowany i przetestowany, głównie pod kątem zysków inwestycyjnych. Kupując licencję wraz z know-how dostajemy receptę na sukces. A z receptami bywa różnie: po pierwsze- same nie leczą; po drugie – lek zaordynowany powinien być nowoczesny, dobrze dobrany do schorzenia; po trzecie – tylko dokładne stosowanie się do zaleceń lekarza i producenta leku gwarantuje skuteczność działania.
Tak też jest w biznesie franczyzowym – recepta to dopiero początek. Posiadanie wzorca biznesowego nie gwarantuje wielkich pieniędzy – teraz potrzebna jest ciężka praca i stosowanie się do wszystkich zasad i procedur licencji.
Jak zostać franczyzobiorcą?
Wejście do sieci franczyzy wymaga pewnego wysiłku organizacyjnego oraz finansowego.
Najważniejsze, to zdecydować się na branżę i wybrać firmę. Aby prowadzić działalność w ramach umów franczyzy nie trzeba mieć doświadczenia biznesowego, ani wiedzy kierunkowej związanej z branżą. Jednak warto znaleźć dla siebie franczyzę w dziedzinie, która choć trochę nas interesuje – gdy wykonywana praca ma związek z zainteresowaniami czy pasjami zawsze jest lżejsza i przyjemniejsza, od tej dalekiej od naszych preferencji.
Podczas poszukiwania odpowiedniej dla siebie dziedziny działalności należy ocenić potrzeby rynku, na którym zamierzamy działać. Otwieranie luksusowej drogerii w centrum osiedla emerytów, czy kręgielni bez miejsc parkingowych już na początku skazuje obie formy działalności na niepowodzenie. Badanie rynku to szacowanie potrzeb w zakresie danego produktu – usługi lub towaru. To nic innego, jak określenie czego ludzie potrzebują, ile tego potrzebują, oraz ile za to są w stanie zapłacić w tym miejscu. Przy układaniu planów biznesowych można skorzystać z porad specjalistów z formy franczyzodawcy. Ta firma ma już doświadczenie w dokonywaniu ocen potrzeb rynkowych, a że jest również zainteresowana powodzeniem przedsięwzięcia, nie podejmie współpracy zagrożonej znacznym ryzykiem niepowodzenia.
Ile pieniędzy potrzeba na franczyzę?
Trudno na to pytanie odpowiedzieć dokładnie. Pewne jest to, że ze względu na przepisy prawa polskiego umowy franczyzowe należą do najbardziej elastycznych spośród wszystkich umów handlowych. Nie ma bowiem w przepisach umów tego rodzaju, więc jako umowy nieoznaczone podlegają one przepisom ogólnym Kodeksu Cywilnego. Dość duża dowolność w zakresie konstruowania umów sprawia, że koszty potrzebne na rozpoczęcie a potem kontynuowanie współpracy mogą mieć nie tylko różną wysokość, ale również rozmaite formy.
Generalnie na wejściu do sieci ponosi się koszt wykupu praw do licencji. To jednorazowa opłata. Może to być kilka tysięcy, ale również kilkaset tysięcy czy nawet milionów (sieci franczyz hotelowych).
Inne opłaty, to tak zwane opłaty periodyczne. Najczęściej wnoszone są w stosunku miesięcznym, czasem tygodniowym. Są to zazwyczaj kwoty wyrażone w procentach i stanowią one udział w zyskach.
Formą rozliczenia między franczyzodawcami a franczyzobiorcami są również marże na produkty nabywane u franczyzodawcy – do takich zakupów franczyzobiorcy zobowiązują się w umowach.
Obok opłat franczyzowych niezbędne są pieniądze na urządzenie punktu. W przypadku instytucji ubezpieczeniowych czy biur pośrednictwa nieruchomości to wydatki dość nieduże – remont lokalu, umeblowanie, zakup sprzętów biurowych. W przypadku franczyzy dotyczącej otwarcia sklepu czy lokalu gastronomicznego te wydatki są już poważne . Lokalów nie buduje się , remontuje i urządza według własnego pomysłu, ale dokładnie według wskazań franczyzodawcy (układ pomieszczeń, rozmieszczenie sprzętów czy towarów są częścią know-how).
Na początku działalności spore koszty przedsiębiorcy ponoszą na reklamę – tu franczyza pokazuje swoją przewagę nad autorskimi biznesami: reklamą zajmuje się franczyzodawca, a w przypadku bardzo znanej na rynku marki sama nazwa sieci jest gwarancją dużej ilości klientów.
Ile można zarobić na franczyzie?
Na to pytanie trudno jest uzyskać odpowiedź. Dlaczego? Wszystkie umowy franczyzowe objęte są klauzulą poufności – trudno więc o rzetelną wiedzę na temat i kosztów działalności i ewentualnych zysków. Można spróbować i pytać o zyski franczyzobiorców, ale bojąc się ujawnienia tajemnicy umowy raczej na żadne pytania związane z działalnością nie odpowiedzą.
Na przykładzie oficjalnych danych można wnioskować, że franczyza czasem przynosi znaczne zyski. Aby mieć prawo do marki McDonald`s potrzebne jest około 1.200.000 złotych. W Polsce działa 69 franczyzobiorców, którzy prowadzą ponad 370 punktów w sieci McDonald`s. Wśród nic są tacy, którzy mają nawet 10 punktów i zamierzają otwierać kolejne. Gdyby przedsięwzięcie nie było dochodowe, to sieć nie rozwijałaby się tak dynamicznie.
Zapewne nie wszystkie przedsięwzięcia kończą się powodzeniem – co rok na rynek polski wchodzi około 100 nowych franczyzodawców, ale również kilkudziesięciu upada i wycofuje się z naszego rynku. Jednak mimo zagrożeń franczyza przeżywa w Polsce rozkwit i takie są też prognozy na następne lata.
Zainteresowani współpracą w sieciach franczyzy mogą skorzystać z wiedzy specjalistów, których spotkać można na targach franczyzy organizowanych w Polsce w Katowicach i Warszawie. Warto również przeglądać katalogi franczyzy na fachowych stronach www w Internecie.